Nº1 Fai unha bibliografía sobre Julio Cesar e Octabio Augusto
Primeiro emperador romano (?, 63 a. C. - Nola, Nápoles, 14 d. C.). Procedía dunha rica familia da orde ecuestre de Veletri (o seu avó foi banqueiro e o seu pai, pretor de Macedonia). Por parte de nai era sobrino-neto de Xullo César, o cal adoptoulle no 45 a. C. e designoulle o seu herdeiro.

Trala morte de César (44), entabló a loita contra o que fora o seu lugarteniente, Marco Antonio; para iso contou co apoio de Cicerón e dos republicanos do Senado, que esperaban dividir aos cesaristas enfrontándolles entre si; tamén contou co apoio dos grandes financeiros (como Mecenas), o que lle permitiu costearse un exército propio.


Estatua de Augusto

Tras derrotar a Marco Antonio na batalla de Módena, esixiu do Senado o nomeamento de cónsul; rexeitado pola súa mocidade (tiña só 20 anos), marchou sobre Roma e tomou o poder sen combater, xa que as legiones enviadas contra el preferiron apoiarlle.

Desde o ano 43 a. C., pois, Octavio Augusto foi cónsul e fíxose outorgar poderes extraordinarios. Enfrontado ás resistencia dos republicanos Bruto e Casio, fortes en Oriente, Octavio decidiu aliarse cos seus antigos inimigos Marco Antonio e Lépido (entrevista de Bolonia, 43) e formar con eles un triunvirato. Comezou entón a persecución dos republicanos (na cal morreu Cicerón), que culminou na batalla de Filippi en Macedonia (42).

Marginado Lépido, Octavio repartiuse o poder de feito con Marco Antonio, deixando a este último a zona oriental, mentres el permanecía en Roma e controlaba a parte occidental. O enfrontamento entre ambos conduciu á Guerra de Perugia (41), na que o xefe militar de Octavio Augusto, Agripa, derrotou aos antonianos. A conferencia de Brindisi (40) estableceu un novo reparto de zonas de influencia entre os triunviros: Octavio dominaba en Occidente; Marco Antonio nun Oriente restringido, que alcanzaba só ata o río Drin (en Albania); Lépido en África; e Italia considerábase neutralizada baixo o dominio conxunto dos triunviros. O matrimonio entre a irmá de Octavio e Antonio selló a paz, que se mantivo durante catro anos.

Ademais, no 39 Sexto Pompeyo recibiu Sicilia, Cerdeña, Córcega e Acaya, co compromiso de manter a Roma abastecida de gran; pero no 36 Octavio houbo de enfrontarse a Sexto Pompeyo, a quen derrotou na batalla de Nauloque (Sicilia). O goberno de Octavio Augusto fíxose popular en Occidente en virtude do seu impulso á agricultura e da integración das provincias con Roma.

Mentres tanto, Marco Antonio había sucumbido á influencia de Cleopatra VII de Egipto e practicaba unha política orientalizante, pouco propicia aos intereses romanos; Octavio explotou no seu favor esta circunstancia, declarando a guerra a Cleopatra no 32 («Guerra Ptolemaica»). Trala vitoria naval de Actium (31), entrou en Alejandría, onde Marco Antonio e Cleopatra se suicidaron (30). Coa anexión de Egipto, Octavio deu a Roma o control sobre todo o Mediterráneo.